ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΣΙΑΚΑΛΟΥ
καθηγητή Παιδαγωγικής του ΑΠΘ
Πρόσφατα, γνωστός δημοσιογράφος επέλεξε να ανοίξει μια εκδήλωση για το ρατσισμό και το ναζισμό με αναφορά στις απόψεις και στους αγώνες του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Αναρωτήθηκα εκείνη τη στιγμή ποιες να ήταν άραγε οι εικόνες που συνειρμικά αναδύονταν στο ακροατήριο και υπέθεσα ότι θα υπερίσχυε η εικόνα του θριάμβου: .... η τεράστια συγκέντρωση του ενός εκατομμυρίου διαδηλωτών στην Ουάσιγκτον, όπου ο αγωνιστής των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων περιγράφει το όνειρό του για μια κοινωνία χωρίς διακρίσεις και ρατσισμό. Αυτή η ομιλία διδάσκεται στα σχολεία, αυτή χρησιμοποιούν τα ΜΜΕ, αυτή η εικόνα έμεινε στην Ιστορία.
Στο δικό μου όμως μυαλό αναδύθηκαν οι μοναχικές πορείες του, με μια ολιγάριθμη ομάδα αποφασισμένων πολιτών –μαύρων και λευκών- στους δρόμους της Αλαμπάμα: περικυκλωμένοι από εκατοντάδες ρατσιστές να τους βρίζουν και να προσπαθούν να τους λιντσάρουν, με την Αστυνομία να τους κακοποιεί, με τους κυβερνήτες και τους δημάρχους να τους απειλούν και να τους φυλακίζουν. Μόνοι αυτοί μέσα στο άγριο πλήθος, μόνοι αυτοί μέσα σ’ έναν άγριο κόσμο, να αγωνίζονται με μοναδικό όπλο αυτό που ονομάστηκε civil courage – «το θάρρος του πολίτη».
Του πολίτη, όχι «των πολιτών» όπως μεταφράζεται συχνά στα ελληνικά. Πρόκειται για την ιδιότητα που κάνει ένα άτομο να σηκώνει το ανάστημά του, μόνο του μέσα σ’ ένα φοβισμένο, αδιάφορο ή εχθρικό περιβάλλον, και να υπερασπίζεται την ανθρωπιά, όταν αυτή τραυματίζεται ή κινδυνεύει να πληγωθεί στο πρόσωπο ενός συνανθρώπου: ενός μετανάστη μέσα στο λεωφορείο που γίνεται στόχος χλεύης για την καταγωγή του, ενός αστέγου που δέχεται την επίθεση φουσκωτών χρυσαυγιτών σ' έναν ερημικό δρόμο, ενός εκπαιδευτικού που οδηγείται σε ένορκη διοικητική εξέταση επειδή ενόχλησε με το μάθημά του ακροδεξιούς γονείς ή βουλευτές. Είναι η ιδιότητα που κάνει κάποιον/α να αντιστέκεται αμέσως, χωρίς να εξαρτά τη συμπεριφορά του/της από τις αντιδράσεις των άλλων ή να περιμένει την επιθυμητή, βεβαίως, αλλά όχι πάντα εφικτή συλλογική δράση.
Στη χώρα μας η έννοια αυτή λείπει από το καθημερινό λεξιλόγιο, όπως λείπει στην πράξη η έννοια της «παρρησίας», που είχαν οι Αρχαίοι γι’ αυτούς που τολμούσαν να διατυπώσουν «αιρετικό» λόγο. Πρόκειται για τραγικές απουσίες. Γι' αυτό, βλέποντας την εισβολή της βαρβαρότητας στην κοινωνία μας, όλο και περισσότερο πείθομαι ότι αυτό που χρειαζόμαστε επειγόντως είναι να ανακαλύψουμε ξανά και να καλλιεργήσουμε την παρρησία των Αρχαίων και το civil courage των νεότερων αγωνιστών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχόλια να είναι αντίστοιχα της ανάρτησης και να μην θίγουν την προσωπικότητα κανενός πολίτη.
Ευχαριστώ για τη Συμμετοχή