ΚΕΜΕΤΕ: 8 Μάρτη- Διεθνής ημέρα της γυναίκας

Η 8η Μάρτη έχει καταγραφεί στη συλλογική συνείδηση ως μια σημαντική σελίδα στην ιστορία του παγκόσμιου εργατικού κινήματος. Είναι ημέρα μνήμης των αγώνων των γυναικών, ημέρα αποτίμησης των κατακτήσεών τους και αφετηρία νέων αγώνων ενάντια στην εκμετάλλευση και στις διακρίσεις που βασίζονται στο φύλο.

Ακόμα και σήμερα δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την καταπίεση που.... υφίστανται εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια σε όλο τον κόσμο, όπως είναι η παραβίαση βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων, η στέρηση της εκπαίδευσης, της μόρφωσης, της φροντίδας για τη μητρότητα και την υγεία, ο εξαναγκασμός σε σκληρή εργασία που δεν ανταμείβεται, η ανέχεια, η φτώχεια, ο πόλεμος και σε κάποιες περιπτώσεις η στέρηση της ζωής.

Τα παγκόσμια στοιχεία είναι ενδεικτικά. Το 70% των ατόμων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας είναι γυναίκες, τα 2/3 των αναλφάβητων είναι γυναίκες, το 80% των προσφύγων είναι γυναίκες και παιδιά.

Σήμερα, η κυβέρνηση έχει επιβάλει στη χώρα μας, κατ’ επιταγή της Τρόικας, μια πολιτική άγριας λιτότητας και απάνθρωπων περικοπών στις δημόσιες και κοινωνικές δαπάνες. Οι εργαζόμενοι και εργαζόμενες δέχονται ολομέτωπη επίθεση ενάντια στα κατακτημένα με θυσίες δικαιώματα, σημαντικοί κοινωνικοί θεσμοί υποβαθμίζονται και καταργούνται. Οι επιπτώσεις αυτής της πολιτικής είναι οδυνηρές για κάθε εργαζόμενο, οι γυναίκες όμως, λόγω της πολυπλοκότητας του ρόλου τους, πλήττονται ακόμη περισσότερο. Η ανεργία στις γυναίκες φτάνει σε πολύ πιο υψηλά ποσοστά από ό,τι στους άνδρες, όπως και τα ποσοστά της μερικής απασχόλησης. Οι γυναίκες εξακολουθούν να αποτελούν τα τρία τέταρτα των εργαζομένων με μερική απασχόληση, χαμηλούς μισθούς και περιορισμένες κοινωνικές παροχές.

Αλλά και σε ό,τι αφορά τις απολύσεις οι γυναίκες πληρώνουν βαρύτερο τίμημα. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, μία στις τρεις γυναίκες άνω των 65 ετών και μία στις τέσσερις στις ηλικίες 16-24 ετών βρίσκονται κάτω από τα όρια της φτώχειας, ενώ μία στις πέντε γυναίκες είναι μακροχρόνια άνεργη.

Χαρακτηριστική υπήρξε η πρόσφατη περίπτωση της κατάργησης 50 ειδικοτήτων της Τεχνικής – Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, που στέρησε από πολλούς μαθητές, αλλά κυρίως μαθήτριες, τη δυνατότητα να επιλέγουν τις αντίστοιχες ειδικότητες στο δημόσιο τομέα, ενώ οδήγησε πάνω από 1.900 εκπαιδευτικούς, κυρίως γυναίκες, στη διαθεσιμότητα / απόλυση.

Ο φόβος της απόλυσης κάνει τις εργαζόμενες πιο ευάλωτες σε πιέσεις για εργασία εκτός ωραρίου, για απλήρωτες υπερωρίες και πλήθος άλλων αθέμιτων πιέσεων και παρανομιών από την πλευρά των εργοδοτών. Είναι χαρακτηριστική το τελευταίο διάστημα η προσπάθεια της ηγεσίας του Υπ. Παιδείας και μερίδας του τύπου να ενοχοποιήσουν τις γυναίκες εκπαιδευτικούς για τα πολλά κενά εκπαιδευτικών που παρατηρούνται ακόμα και σήμερα στην εκπαίδευση, επικαλούμενοι ατεκμηρίωτους ισχυρισμούς περί εξαπάτησης σχετικά με τις άδεις κύησης και τις λεγόμενες «επαπειλούμενες εγκυμοσύνες». Είναι προφανές για όσους εκτοξεύουν αβασάνιστα τέτοιες ανυπόστατες κατηγορίες ότι το αδιάσπαστο δίδυμο «μητέρας-παιδιού», που είναι η πηγή της ζωής, δεν αντιμετωπίζεται παρά ως απλά λογιστικά στοιχεία.

Τέλος, και σε ό,τι αφορά τους μισθούς και τις συντάξεις οι γυναίκες υπέστησαν βαρύτερες συνέπειες τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Τα τρία τελευταία χρόνια χιλιάδες εργαζόμενες γυναίκες που έχουν εξασφαλίσει τις ελάχιστες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ακολουθούν το δρόμο της σύνταξης, κάτω από την πίεση των νέων συνθηκών, προκειμένου να προστατέψουν τον εαυτό τους από την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης και την εργασιακή εφεδρεία.

Οι προσλήψεις στο δημόσιο τομέα έχουν παγώσει, συμπεριλαμβανομένων των τομέων της υγείας και της εκπαίδευσης, στους οποίους κυριαρχούσαν οι γυναίκες. Αυτό σημαίνει αύξηση της ανεργίας αλλά και του αριθμού των γυναικών χωρίς επαρκή κοινωνική προστασία, όπως είναι οι παροχές μητρότητας.

Η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, η μείωση έως και κατάργηση σειράς επιδομάτων που προβλέπονταν από Συλλογικές Συμβάσεις, που κερδήθηκαν για να διευκολύνουν τη ζωή των γυναικών και της οικογένειας και το μεγάλωμα των παιδιών, αφαιρούν από τις γυναίκες ένα σημαντικό στήριγμα για την ισότητα. Ο άνισος καταμερισμός της εργασίας εντός του σπιτιού, η φροντίδα των νεαρότερων και των γηραιότερων μελών σε συνθήκες κατεδάφισης της δημόσια κοινωνικής πρόνοιας, αναμφισβήτητα βαραίνουν τις πλάτες των γυναικών, με συνέπειες τόσο στην προσωπική όσο και στην κοινωνική ζωή τους.

Πολλές είναι οι εργαζόμενες μητέρες που ζουν καθημερινά με το φόβο της απόλυσης, ενώ ζουν μόνες τους ή με συζύγους ή συντρόφους που κι αυτοί ή είναι άνεργοι ή αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να χάσουν τη δουλειά τους. Ο αγώνας τους για την επιβίωση είναι πολύπλευρος, καθημερινός και σκληρός και επηρεάζεται άμεσα από όλες τις θεωρούμενες «παράπλευρες» επιπτώσεις των μνημονιακών πολιτικών, όπως είναι οι παιδικοί σταθμοί που κλείνουν, τα σχολεία χωρίς τις αναγκαίες δομές στήριξης των παιδιών, η κατάργηση των επιδομάτων και γενικότερα η κατάρρευση κάθε είδους κοινωνικής συνδρομής. Δείγμα των καιρών είναι και το γεγονός ότι πολλές γυναίκες πλέον καθυστερούν ή αποφεύγουν τη μητρότητα για οικονομικούς λόγους.

Αλλά και ως εκπαιδευτικοί οι γυναίκες συχνά βιώνουν αρνητικές διακρίσεις στο χώρο εργασίας τους και αντιμετωπίζονται με στερεότυπα και προκαταλήψεις.

Από την πλευρά μας, ως εκπαιδευτικοί, γνωρίζουμε ότι η ισότητα των φύλων είναι επίσης και ζήτημα παιδείας. Το δημόσιο σχολείο, που εμείς διεκδικούμε να καλύπτει επαρκώς τις μορφωτικές ανάγκες κάθε παιδιού, δεν μπορεί παρά να είναι ένα σχολείο που καλλιεργεί τις αρχές της ισότητας σε όλα τα επίπεδα, στη θεωρία και στην πράξη, στο επίπεδο των γνώσεων αλλά και της καθημερινής έμπρακτης συμπεριφοράς και στάσης ζωής.

Ο εκπαιδευτικός συνδικαλισμός είναι ένα ακόμη πεδίο στο οποίο η ισότιμη εκπροσώπηση και των δύο φύλων είναι αναγκαία.

Στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού συστήματος θεωρούμε ότι έχει μεγάλη σημασία:

να εξασφαλίζονται ίσες ευκαιρίες στην πρόσβαση των αγοριών και των κοριτσιών στην εκπαίδευση όλων των βαθμίδων·

να καταπολεμούνται ο ρατσισμός και οι διακρίσεις και να καλλιεργούνται οι αξίες της ισοτιμίας και της αλληλεγγύης των ανθρώπων ανεξάρτητα από φύλο, εθνικότητα, κοινωνική τάξη κ.τ.ό. ·

να προάγονται στο χώρο του σχολείου οι δημοκρατικές αντιλήψεις και πρακτικές, και να καταπολεμούνται ο ρατσισμός και ο φασισμός, που πλήττουν τα θεμέλια μιας δημοκρατικής κοινωνίας και αμφισβητούν ιδίως την ισότιμη θέση της γυναίκας· 

να αποδομείται η προκατάληψη ότι το ένα φύλο είναι εγγενώς ανώτερο από το άλλο·

να διαπαιδαγωγείται κάθε παιδί να ξεκινήσει τη ζωή του ως ένα ανεξάρτητο άτομο και να εμπνέεται να συμμετέχει στους συλλογικούς αγώνες ενάντια στην εκμετάλλευση και τις διακρίσεις·

να ενισχυθούν τα προγράμματα εξάλειψης του αναλφαβητισμού για κορίτσια και γυναίκες·

να αντιμετωπίζονται με κατάλληλα εκπαιδευτικά προγράμματα η βία και η σεξουαλική παρενόχληση, που έχουν θύματά τους κυρίως τις γυναίκες·

να προωθηθεί ακόμα πιο αποφασιστικά με συγκεκριμένα μέτρα η ισότητα ευκαιριών για τις γυναίκες εκπαιδευτικούς σε ό,τι αφορά την επαγγελματική εξέλιξη και την ανάληψη θέσεων ευθύνης, τη συμμετοχή τους στο συνδικαλιστικό κίνημα και στα όργανά του.

Οι εργαζόμενες γυναίκες αμφισβητούν, διεκδικούν και αγωνίζονται.

Το μέτρο του πολιτισμού μας είναι η θέση των γυναικών!

Το μέτρο της αλληλεγγύης είναι ο κοινός δρόμος που πρέπει να βαδίσουμε πριν και μετά την 8η Μάρτη!

Αθήνα, 8 Μάρτη 2014

Το Δ.Σ. του ΚΕ.ΜΕ.ΤΕ.

Διεθνής Ημέρα των Γυναικών 8 Μαρτίου 2014

Ανακοίνωση της Εκπαιδευτικής Διεθνούς

Η ποιοτική εκπαίδευση για τα κορίτσια και τις γυναίκες είναι πρόοδος για όλους

Η Διεθνής ημέρα των γυναικών είναι τόσο ένα σημείο συγκέντρωσης για τα κινήματα των γυναικών όσο και για τα συνδικαλιστικά κινήματα, δεδομένου ότι ο εορτασμός της προέκυψε αρχικά από τις δραστηριότητες του εργατικού κινήματος στη Βόρεια Αμερική και σε ολόκληρη την Ευρώπη στο πέρασμα προς τον 20ό αιώνα.

Οι ενώσεις που πρόσκεινται στην Εκπαιδευτική Διεθνή (EI) και που εκπροσωπούν περίπου 30 εκατομμύρια εκπαιδευτικούς και υπαλλήλους εκπαίδευσης σε περίπου 400 οργανώσεις σε 171 χώρες και περιοχές σε όλη την υδρόγειο, θεωρούν αυτήν την ημέρα ως κεντρικής σημασίας για το έργο τους με στόχο τις μετασχηματιστικές αλλαγές που απαιτούνται σε όλες τις κοινωνίες για να επιτύχουν την ισότητα των φύλων και να διασφαλίσουν και να προαγάγουν τα δικαιώματα των γυναικών.

Η εκπαίδευση δεν είναι μόνο δημόσιο αγαθό και ανθρώπινο δικαίωμα, επιτρέπει την πραγματοποίηση όλων των άλλων δικαιωμάτων, και ενδυναμώνει τα κορίτσια και τις γυναίκες. Εντούτοις, το δικαίωμα στην εκπαίδευση αμφισβητείται σε πολλούς εξαιτίας της έλλειψης πολιτικής δέσμευσης, της υποχρηματοδότησης της εκπαίδευσης και του αντίκτυπου της ανισότητας. Η διασταύρωση του φύλου με άλλες κοινωνικές ταυτότητες (όπως το έθνος, η θρησκεία, η φυλή, η οικονομική θέση, ο γενετήσιος προσανατολισμός ή η αναπηρία) συχνά σημαίνει ότι οι πιο περιθωριοποιημένες ομάδες κοριτσιών ή γυναικών έχουν επίσης ελάχιστες πιθανότητες πρόσβασης στην ποιοτική εκπαίδευση.

Ενωμένοι για την ποιοτική εκπαίδευση

Επειδή η ποιότητα της υφιστάμενης παρεχόμενης εκπαίδευσης δέχεται επίθεση σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο, οι ενώσεις που πρόσκεινται στην EI εστιάζουν τις προσπάθειές τους σε κινητοποιήσεις στις χώρες τους και σε διεθνές επίπεδο για να απαιτήσουν οι κυβερνήσεις και οι σχεδιαστές πολιτικής να ενεργήσουν προκειμένου να βελτιώσουν την ποιότητα της εκπαίδευσης και να εγγυηθούν ότι διατίθεται δωρεάν και είναι προσιτή σε όλους.

Η τρέχουσα παγκόσμια εκστρατεία της EI «Ενωθείτε για την ποιοτική εκπαίδευση» έχει στόχο να διασφαλίσει ότι η παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης σε όλους παραμένει στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης για ένα βιώσιμο, ειρηνικό μέλλον με ευημερία. Ο ορισμός της EI της για την ποιοτική εκπαίδευση περιλαμβάνει τρία βασικά στοιχεία: την ποιοτική διδασκαλία· τα σύγχρονα ποιοτικά εργαλεία για τη διδασκαλία και την εκμάθηση· και τα ποιοτικά διδακτικά και μαθησιακά περιβάλλοντα.

Η ποιοτική εκπαίδευση παρέχει στα άτομα τις κριτικές ικανότητες που απαιτούνται για να συμμετέχουν και να επιτυγχάνουν σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο, και η Παγκόσμια Έκθεση Παρακολούθησης του 2013 δείχνει ότι η εκπαίδευση συμβάλλει ενεργά στη βιώσιμη και δημοκρατική ανθρώπινη ανάπτυξη της κοινωνίας.

Η εκπαίδευση ως δικαίωμα που καθιστά δυνατή την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών 

Η πρόσβαση στη δωρεάν ποιοτική εκπαίδευση είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα κορίτσια και τις γυναίκες, όχι μόνο επειδή η εκπαίδευση διευκολύνει την πραγματοποίηση άλλων ανθρώπινων δικαιωμάτων, αλλά και επειδή τα εκπαιδευτικά επιτεύγματα των γυναικών μπορούν να ασκήσουν άμεση επίδραση στην οικογένεια και σε ολόκληρη την κοινωνία.

Η ποσότητα και η ποιότητα εκπαίδευσης των γονέων συνδέονται με τα εκπαιδευτικά επιτεύγματα των παιδιών τους. Η εκπαίδευση μιας μητέρας έχει συχνά περισσότερη επιρροή στις ευκαιρίες ζωής των παιδιών της, επειδή συμβάλλει στη βελτιωμένη εκπαίδευση για την επόμενη γενεά. Μια μορφωμένη γυναίκα είναι σε ισχυρότερη θέση να θέσει όρους μέσα στην οικογένειά της και να διαπραγματευτεί με τον σύζυγό της, πράγμα που μπορεί να της επιτρέψει να εξασφαλίσει περισσότερους πόρους για τα παιδιά της (UNFPA/Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό, 2013), και μια πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι θα μπορεί να συμμετέχει, επίσης, σε ένα ευρύτερο φάσμα λήψης αποφάσεων στο σπίτι απ’ ό,τι μια μη μορφωμένη γυναίκα.

Τα μορφωμένα κορίτσια και οι γυναίκες αντιλαμβάνονται τη σημασία της υγειονομικής περίθαλψης: οι ζωές 2,1 εκατομμυρίων παιδιών ηλικίας κάτω των 5 ετών σώθηκαν λόγω της βελτίωσης στην εκπαίδευση των κοριτσιών μεταξύ του 1990 και του 2009 (Παγκόσμια Έκθεση Παρακολούθησης, 2013). Επιπροσθέτως, 3,9 εκατομμύρια ζωές θα μπορούσαν να σωθούν εάν όλες οι γυναίκες είχαν πρόσβαση τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Αν και αναγνωρίζουμε την απαράμιλλη δυνατότητα της εκπαίδευσης ως ένα δικαίωμα που διευρύνει τις δυνατότητες των ανθρώπων, ως παγκόσμια κοινότητα των εκπαιδευτικών και των λοιπών εργαζομένων στην εκπαίδευση που βρίσκονται στην τάξη με τους μαθητές καθημερινά, γνωρίζουμε επίσης πάρα πολύ καλά ότι η πρόσβαση στην εκπαίδευση μπορεί να οργανώνεται με τρόπους που περιχαρακώνουν (παγιώνουν;) περαιτέρω τις ανισότητες του φύλων και παραβιάζουν τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών. Στις κοινωνίες που χαρακτηρίζονται από ακραίες μορφές ανισότητας ανάμεσα στα φύλα και ο ρόλος των γυναικών καθορίζεται αποκλειστικά με όρους αναπαραγωγής, ο εγγραμματισμός των κοριτσιών επιτρέπεται μόνο με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούν να γίνουν καλύτερες σύζυγοι και μητέρες. Το δικαίωμα στην εκπαίδευση, επομένως, πρέπει να σχεδιαστεί και να καταστεί λειτουργικό με τους ευρύτερους πιθανούς όρους, πέρα από τη βασική εκπαίδευση, για να αυξήσει τις επιλογές των κοριτσιών και των γυναικών για μια διαβίωση που δεν θα περιορίζεται σε κακοπληρωμένη, περιστασιακή απασχόληση στο περιθώριο της αγοράς εργασίας.

Περισσότεροι γυναίκες εκπαιδευτικοί ως ηγέτες στις συνδικαλιστικές ενώσεις των εκπαιδευτικών

Οι προσκείμενες στην EI ενώσεις, εκφράζοντας τη βούληση των εκπαιδευτικών και των εργαζομένων στην εκπαίδευση παγκοσμίως. όχι μόνο συνενώνουν τις φωνές τους για να απαιτήσουν την ποιοτική εκπαίδευση για όλους, αλλά παραμένουν επίσης αποφασισμένες να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων των γυναικών και την ενδυνάμωσής του εντός των συνδικαλιστικών μας ενώσεων και τις οργανωτικών δομών μας.

Η δεύτερη παγκόσμια συνδιάσκεψη της ΕΙ για τις γυναίκες θα πραγματοποιηθεί στο Δουβλίνο, στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, από 7 ως 9 Απριλίου 2014. Το θέμα της συνδιάσκεψης θα είναι Οι γυναίκες στις συνδικαλιστικές ενώσεις και στην εκπαίδευση: από τα λόγια στη δράση.

Το πρόγραμμα της συνδιάσκεψης ασχολείται με βασικά θέματα σχετικά με την οργάνωση των γυναικών και την ηγεσία εντός των συνδικαλιστικών ενώσεων των εκπαιδευτικών, και τη συμμετοχή των γυναικών και των κοριτσιών στην ποιοτική εκπαίδευση και στην επιτυχή ολοκλήρωσή της. Οι συμμετέχοντες στη συνδιάσκεψη, επομένως, θα εξετάσουν τέσσερις περιοχές που οι προσκείμενες στην EI ενώσεις έχουν τονίσει ως κρίσιμης σημασίας για την πραγμάτωση των δικαιωμάτων των γυναικών στην εκπαίδευση και στις συνδικαλιστικές ενώσεις και οργανώσεις.

1. Η συμμετοχή των γυναικών σε ηγετικές θέσεις αποτελεί μια ημερήσια διάταξη των εκπαιδευτικών συνδικαλιστικών ενώσεων που δεν έχει ολοκληρωθεί - έχει έρθει η στιγμή να κινηθούμε από τη ρητορική προς την αλλαγή: οι προσκείμενες στην EI ενώσεις θέλουν να εντείνουν τις προσπάθειές τους να οργανώσουν περισσότερες γυναίκες εκπαιδευτικούς και να έχουν περισσότερες γυναίκες σε ηγετικές θέσεις εντός των ενώσεων και των οργανώσεών τους.

2. Η εκπαίδευση μετασχηματίζει τις ζωές (τα στατιστικά στοιχεία στη νέα Παγκόσμια Έκθεση Παρακολούθησης το επιβεβαιώνουν κατ’ επανάληψη). Αλλά για να είναι βιώσιμος εκείνος ο μετασχηματισμός, η ποιοτική εκπαίδευση δεν πρέπει να έχει περιεχόμενο που οδηγεί σε διακρίσεις ή δημιουργεί στερεότυπα στα άτομα με βάση το φύλο, τη θρησκεία, το γενετήσιο προσανατολισμό, την αναπηρία, την εθνικότητα ή οποιαδήποτε άλλη κοινωνική θέση ή ταυτότητα. Οι προσκείμενες στην EI ενώσεις θέλουν να εντείνουν τις προσπάθειές τους να απελευθερώσουν το εκπαιδευτικό περιεχόμενο από τα στερεότυπα και τις διακρίσεις.

3. Η βία κατά των εκπαιδευτικών και των μαθητών είναι όλο και περισσότερο ορατή, τόσο εντός όσο και εκτός των σχολείων, σε όλες τις γωνίες του κόσμου. Οι προσκείμενες στην EI ενώσεις θέλουν να αναλάβουν την πρωτοβουλία, ως ενώσεις εκπαιδευτικών και ως οργανώσεις, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι καταβάλλεται κάθε προσπάθεια σε διεθνές, εθνικό και τοπικό επίπεδο να εγγυηθούν ότι τα σχολεία παραμένουν ασφαλή καταφύγια για τους/τις εκπαιδευτικούς, όπως και τους μαθητές/μαθήτριες.

4. Η ποιοτική εκπαίδευση σημαίνει εκπαίδευση που είναι εξίσου προσιτή σε όλους: κορίτσια και αγόρια, ομάδες πλειονοτικές ή μειονοτικές, πλούσιοι και φτωχοί. Οι προσκείμενες στην EI ενώσεις καλούν όλους τους πολίτες να ενωθούν για την ποιοτική εκπαίδευση, και να διασφαλίσουν ότι η ισότητα παραμένει στο κέντρο της ημερήσιας διάταξης για την ποιοτική εκπαίδευση που θα εγκριθεί στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης μετά το 2015.

Fred van Leeuwen

Γενικός Γραμματέας