Για τον συνδικαλισμό‏ και το κίνημα των εκπαιδευτικών

«Βλάπτουν κ' οι τρεις τους την Συρία το ίδιο» (Κ. Π. Καβάφης).

Ή για τον συνδικαλισμό και το κίνημα των εκπαιδευτικών

Του Γιώργου Κ. Καββαδία*

Ότι τα πράγματα δεν βαίνουν κατ' ευχήν στην Αποικία

δεν μέν' η ελαχίστη αμφιβολία,

και μ' όλο που οπωσούν τραβούμ' εμπρός,

ίσως, καθώς νομίζουν ουκ ολίγοι, να έφθασε ο καιρός

να φέρουμε Πολιτικό Αναμορφωτή. Κ. Π. Καβάφης

Η απεργία στις εξετάσεις που ψηφίστηκε από τη συντριπτική πλειοψηφία των καθηγητών (το 92% των ΕΛΜΕ) μέσα από τις πιο μαζικές Γενικές Συνελεύσεις της τελευταίας δεκαπενταετίας στις οποίες συμμετείχαν περίπου 25.000 καθηγητές και η αναστολή της πραξικοπηματικά από τη Γενική Συνέλευση των προέδρων με διαδικασίες που ψήφισαν στο Δ.Σ. της ΟΛΜΕ οι ΔΑΚΕ - ΠΑΣΚ - ΣΥΝΕΚ, θέτει στο επίκεντρο των συζητήσεων το ρόλο του.......
συνδικαλισμού. Η πίκρα, ο θυμός και η απογοήτευση, ακόμα και όταν δικαιολογούνται είναι κακοί σύμβουλοι, γιατί οδηγούν σε παρερμηνείες και ισοπεδωτική κριτική, που ευνοούν την απαξίωση του συνδικαλισμού. Από το συνδικαλισμό - «βάθρο της δημοκρατίας» στο ανάθεμα του συνδικαλισμού. 

Η χρεοκοπία του κυβερνητικού - υποταγμένου συνδικαλισμού

...Που κατά βάθος έγιναν

σαν ένα είδος υπηρέται των Ρωμαίων (Κ. Π. Καβάφης) 

Είναι αλήθεια ότι η πολιτική εξουσία θεσμικά και πολιτικά εξέθρεψε το τέρας του γραφειοκρατικού, κυβερνητικού και κομματικού συνδικαλισμού. Δημιούργημά της είναι η συνδικαλιστική γραφειοκρατία, η ελίτ των συνδικαλιστών που διαμορφώνοντας πλεονεκτικότερες υλικές και κοινωνικές συνθήκες συγκριτικά με τους εργαζόμενους που εκπροσωπεί διαπλέκεται με την εργοδοσία και την κυβέρνηση απεμπολώντας τα συμφέροντα τους και στηρίζοντας τα συμφέροντα της εργοδοσίας και της κυβέρνησης. Ουκ ολίγα τα φαινόμενα διαφθοράς συνδικαλιστών που πλουτίζουν και εξαργυρώνουν τη συνδικαλιστική τους δράση ενισχύοντας τη θέση τους στην κομματική και κυβερνητική ιεραρχία. 

Ο κρατικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός (ΔΑΚΕ - ΠΑΣΚ) αποτελεί το δούρειο ίππο της συγκυβέρνησης. Αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της συνδικαλιστικής, κυβερνητικής και κρατικής γραφειοκρατίας των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, των αποσπασματικών και χωρίς προετοιμασία απεργιών, χωρίς κλιμάκωση και προοπτική σύγκρουσης. Δυστυχώς, η διάλυση -με την ανοχή και την ενοχή της συνδικαλιστικής ηγεσίας της ΟΛΜΕ έχει φτάσει ακόμη και μέχρι τα πρωτοβάθμια εκπαιδευτικά σωματεία. Ο συνδικαλισμός των πελατειακών σχέσεων, του ρουσφετιού και της διαμεσολάβησης με την κυβέρνηση μέσα από τη χειραγώγηση και την αλλοτρίωση των εργαζομένων έχει χρεοκοπήσει. Οι ηγεσίες των ΔΑΚΕ - ΠΑΣΚ Δεν παίζουν πια κανένα ρολό ούτε καν αυτόν του δήθεν «εταίρου» που το σύστημα στην προμνημονιακή εποχή τους είχε αναθέσει.

Είναι άχρηστος ακόμα και για την πολιτική εξουσία σε αυτή τη φάση και γι' αυτό προετοιμάζει σαρωτικά επίθεση που μαζί με τα όποια προνόμια της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας θα κονιορτοποιήσει βασικά συνδικαλιστικά δικαιώματα και ελευθερίες βάζοντας περιορισμούς ή και απαγορεύοντας διαδηλώσεις και απεργίες.

Ο συνδικαλισμός της «ευθύνης» και η θεωρία του «ώριμου φρούτου» 

νομίζουν ουκ ολίγοι, να έφθασε ο καιρός

να φέρουμε Πολιτικό Αναμορφωτή (Κ. Π. Καβάφης)

Για τις συνδικαλιστικές παρατάξεις του ΣΥΡΙΖΑ και τις ΣΥΝΕΚ, όλο και πιο έντονα ο συνδικαλισμός αποτελεί ιμάντα μεταβίβασης της κομματικής γραμμής και υλοποίησης του στόχου για «κυβέρνηση της αριστεράς». Τα όσα ακούγονταν για «αυτονομία» του συνδικαλιστικού κινήματος παραμερίζονται και, όπως φάνηκε με το σπάσιμο της απεργίας των καθηγητών, οι αποφάσεις παίρνονται στα κομματικά γραφεία. Η επίκληση της ενότητας γενικά και αόριστα σε μια ρηχή αντιμνημονιακή ρητορική δεν εξυπηρετεί τα πραγματικά συμφέροντα και τις ανάγκες των εργαζομένων.

Ο συνδικαλισμός της περιχαράκωσης

Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ

μεγάλα κ' υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη.

Aλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον.

Aνεπαισθήτως μ' έκλεισαν από τον κόσμον έξω. (Κ. Π. Καβάφης)

Στη λογική της περιχαράκωσης κινείται σταθερά το ΚΚΕ/ΠΑΜΕ. Βάζοντας ως στόχο την κομματική συγκρότηση και ανάπτυξη θεωρεί ως ταξικό αντίπαλο κάθε αριστερή δύναμη. Με αλληλοσυγκρουόμενες ψευδολογίες κάνει το άσπρο - μαύρο. Μιλά για πλειοψηφία της ΟΛΜΕ (ΔΑΚΕ - ΠΑΣΚ - ΣΥΝΕΚ - ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ) και χρεώνει όλους για όλες τις αποφάσεις. Σαν να μη λαμβάνονται δεκάδες αποφάσεις με διαφορετική πλειοψηφία. Πόσες φορές το ΠΑΜΕ ψήφισε με άλλες δυνάμεις πρόγραμμα δράσης μπαίνοντας στην πλειοψηφία ή πρόσφατα με την απεργία - φιάσκο της ΑΔΕΔΥ που ψήφισε μαζί με ΔΑΚΕ - ΠΑΣΚ. Αυτή η τακτική της ηγεσίας, κόντρα και στις διαθέσεις πολλών αγωνιστών της βάσης του, δίνει χέρι βοηθείας στην κυβέρνηση, όπως φάνηκε και από την απεργία των καθηγητών που αποφασίστηκε και δεν έγινε, ενώ το ίδιο επιχαίρεται ότι «επιβεβαιώθηκε», αν και τάχτηκε εξ αρχής εχθρικά για να μη θιγεί ο ιερός θεσμός των εξετάσεων. Μέσα από μια «επαναστατική» ρητορική επιχειρεί να καλύψει την ανυπαρξία μιας ενωτικής ταξικής πολιτικής που να οδηγεί σε ρήξη και σύγκρουση με την κυβερνητική πολιτική. Από τη μια για να αρνηθεί οποιαδήποτε σύγκλιση σε θέσεις και προτάσεις με άλλες δυνάμεις της Αριστεράς, αρνείται μονίμως κάθε άλλο «πλαίσιο» και επικαλείται «την ανάγκη να δοθεί αγωνιστική απάντηση στο σύνολο της αντιλαϊκής - αντιεκπαιδευτικής πολιτικής της κυβέρνησης» (Ριζοσπάστης Κ. 12 - 5 - 2013) Από την άλλη «εκφράζουμε και τη στήριξή μας στα αιτήματα των εργαζομένων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση» (Ν. Σοφιανός, μέλος του Π.Γ., Ριζοσπάστης, Παρ. 17 - 5 - 2013) ή σε ΕΛΜΕ που έχει τη δυνατότητα μάχεται - και πολύ καλά κάνει- για τα επιμέρους προβλήματα, χωρίς να τα συνδέει με το γενικότερο πλαίσιο απαραίτητα. 

Ενότητα - Αντίσταση - Ανατροπή: «Πρέπει όλοι οι εργάτες να ΄χουν ένα νου και μια καρδιά μονάχα». Κ. Μαρξ.

Η ανασυγκρότηση του εργατικού και λαϊκού κινήματος αποτελεί προϋπόθεση για την σωτηρία του λαού. Σήμερα, για να είναι χρήσιμο το συνδικαλιστικό κίνημα πρέπει να συγκρουστεί αποφασιστικά με τις κυρίαρχες πολιτικές, να ενώνει τους εργαζόμενους ξεπερνώντας τόσο μικροπαραταξιακές λογικές και κομματικές περιχαρακώσεις, όσο και τις κυβερνητικές προσπάθειες διαίρεσης του κόσμου της δουλειάς. Παράλληλα οι χωριστές συγκεντρώσεις, η διάσπαση των σωματείων μπορεί να εξυπηρετούν κομματικές γραμμές και εν τέλει την κυβερνητική πολιτική, παρά την φραστική καταδίκη της, αλλά όχι τους εργαζόμενους. 

Η λογική που θέλει το συνδικάτο να λειτουργεί ως κομματικό παράρτημα είναι επιζήμια και αδιέξοδη. «Το αληθινό αποτέλεσμα της νίκης δεν είναι η άμεση επιτυχία, αλλά η διαρκώς μεγαλύτερη ενότητα των εργατών» (Κ. Μαρξ -Φρ. Ένγκελς, Κομμουνιστικό Μανιφέστο). Γι αυτό «οι επαναστάτες μαρξιστές είναι εξ ορισμού αντίθετοι στην διάσπαση των συνδικάτων, όσο η πλειοψηφία των οπαδών ή η οπορτουνιστική ηγεσία τους δίνουν έναν λιγότερο επαναστατικό προσανατολισμό. Επιπλέον, εργάζονται για την ενοποίηση των συνδικαλιστικών οργανώσεων, όταν έχουν διχαστεί και προσπαθούν να έχουν σε κάθε χώρα -αν όχι σε όλες-ένα κεντρικό συνδικαλιστικό όργανο» (Μαρξ -Ένγκελς, για τον συνδικαλισμό, θεωρία, οργάνωση, δράση. Εκδ. Αναγνωστίδη). Ένα συνδικάτο, ενιαίος παρατεταμένος αγώνας και δυνάμωμα της ριζοσπαστικής αριστεράς. Αυτή είναι η σημαία που πρέπει να υψώσει το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα. Επιπλέον οφείλει να ακούει τη θέληση της βάσης του, να ξεκόψει από πρακτικές επαγγελματικού και καριερίστικου συνδικαλισμού, να συμβάλει στην αναζήτηση συνολικών φιλεργατικών λύσεων. Κόντρα στην εμμονή της επίσημης αριστεράς στον κοινοβουλευτισμό και την επαιτεία των εκλογών που μόνο εκτονωτικά ως προς τους κοινωνικούς αγώνες μπορούν να λειτουργήσουν.

Σήμερα, που η βαρβαρότητα επελαύνει πάνω από τις ζωές μας, χωρίς να εκδηλώνεται σοβαρή αντίσταση, οι εργαζόμενοι έχουμε ανάγκη να δυναμώσουμε τις μαζικές διαδικασίες, να συζητήσουμε και να δράσουμε, να πάρουμε τη υπόθεση των αγώνων στα χέρια μας. Γιατί τα σωματεία και τα συνδικάτα «ανασαίνουν» και ζουν, μόνο με την ενεργητική συμμετοχή των εργαζομένων, όταν αυτοί αποφασίσουν να δράσουν κι όχι να αναθέσουν. Για να πάρουν οριστικό διαζύγιο με τον κρατικό και κυβερνητικό συνδικαλισμό, τον επαγγελματικό συνδικαλισμό της υποταγής, που ζει στα υπουργικά γραφεία κι αγνοεί τις αγωνίες και τους αγώνες της μαχόμενης εκπαίδευσης και να πρωτοστατήσουν στην άμεση δημοκρατική οργάνωση της αντίστασης και των αγώνων ανατροπής.

Αγωνιζόμαστε για ένα πανεργατικό-παλλαϊκό κίνημα αντίστασης και ανατροπής και για ένα διαφορετικό συνδικαλισμό. Με οργάνωση στη βάση, ενάντια στη γραφειοκρατία και τη λογική της ανάθεσης, αποκαθηλώνοντας τις φιλοκυβερνητικές-φιλοεργοδοτικές συνδικαλιστικές ηγεσίες από παντού. Ο αγώνας και τα σωματεία πρέπει να περάσουν στα χέρια των εκπαιδευτικών. Με μαζικές αποφασιστικές γενικές συνελεύσεις, με συγκρότηση επιτροπών αγώνα, με ενίσχυση των απεργιακών ταμείων και της οργανωμένης αλληλεγγύης. Είναι όσο ποτέ αναγκαίος ο συντονισμός των ΕΛΜΕ και των Συλλόγων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σε μια πορεία ΕΝΙΑΙΟΥ ΣΥΝΔΙΚΑΤΟΥ. Ταυτόχρονα, χρειάζεται αγωνιστικός ενωτικός συντονισμός των εκπαιδευτικών με άλλα πρωτοβάθμια σωματεία Δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, με συμπόρευση όλων των μαχόμενων δυνάμεων, χωρίς διαχωρισμούς σε μια κατεύθυνση που θα συνενώσει όλους τους μαχόμενους κλάδους με στόχο την ανατροπή. Γιατί αν δεν μοιραστούμε κοινούς αγώνες, θα μοιραστούμε κοινές ήττες!

Συνδικαλισμός και πολιτική

Ασφαλώς και ο συνδικαλισμός δεν μπορεί να υποκαταστήσει την πολιτική. Όμως, οι συνδικαλιστικοί και κοινωνικοί αγώνες χρειάζεται να είναι πολιτικοποιημένοι στην κατεύθυνση ότι οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να πληρώσουν την κρίση που προκάλεσε η ολιγαρχία και το πολιτικό της προσωπικό. Να εναντιώνονται στους σχεδιασμούς των δανειστών, της κυβέρνησης, της Ε.Ε. και του Δ.Ν.Τ. να χειριστούν το χρέος με «επιμηκύνσεις» και «αναδιαρθρώσεις» και την επιβολή ενός «αέναου» Μνημονίου που θα οδηγεί στη διαχρονική μείωση μισθών και συντάξεων, στη φτώχεια, την ανεργία, την κατάρρευση και πλήρη εμπορευματοποίηση των δημόσιων κοινωνικών αγαθών της παιδείας και της υγείας, στην πώληση της δημόσιας περιουσίας, στην πρόκληση εν τέλει μιας τεράστιας κοινωνικής καταστροφής. Να υπερασπίζονται την εθνική ανεξαρτησία, τη δημοκρατία τα δικαιώματα στη μόνιμη και αξιοπρεπή εργασία και μόρφωση προβάλλοντας το όραμα για μια κοινωνία δικαιοσύνης και ισότητας.

Ο Γιώργος Καββαδίας είναι