Το πρώτο κουδούνι χτυπάει, οι αρμόδιοι ακούνε;

Γράφει ο Γιώργος Καρανάσιος

Ουδέποτε υπήρξε σχολική χρονιά, που ο προγραμματισμός του Υπουργείου Παιδείας να ήταν συνεπής.

Από το πρώτο χτύπημα του σχολικού κουδουνιού τα προγραμματικά σχέδια των υπευθύνων πολιτικών και διοικητικών παραγόντων έδιναν την εικόνα – πρώτη αξιολόγηση το τι θα επακολουθήσει στην καθημερινή σχολική πραγματικότητα.

Είτε το σχολείο ήταν «έξυπνο», είτε «ψηφιακό», είτε «μεταρρυθμιστικό», είτε «νέο», είτε άλλαζε το υπουργείο ονομασία, είτε ο «μαθητής» ήταν το επίκεντρο, είτε γινόντουσαν δημόσιες «διαβουλεύσεις», είτε κατευθυνόμενες «ηλεκτρονικές έρευνες», η τελική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών σχεδιασμών είχε τα ίδια αρνητικά χαρακτηριστικά: βαθυστόχαστες θεωρίες και ασκήσεις επί χάρτου, με μπόλικα επικοινωνιακά τρικ. Πέρυσι ονομάστηκε η σχολική χρονιά των φωτοτυπιών. Κάποιες άλλες χρονιές των ... φωτογραφικών νομοσχεδίων της τελευταίας στιγμής, για ρουσφετολογικούς λόγους. Φέτος το υπουργείο πανηγυρίζει, γιατί πέτυχε το αυτονόητο. Να έρθουν τα βιβλία στα σχολεία!

Ανικανότητα σχεδιασμού και υλοποίησης εκπαιδευτικών πολιτικών, με αποτέλεσμα την αποδόμηση του δημόσιου σχολείου.

Ουδέποτε ο προγραμματισμός των σχολείων για την επόμενη σχολική χρονιά ανά την επικράτεια δεν σχεδιάστηκε μ΄ όλους τους εκπαιδευτικούς παρόντες από τον Ιούνιο της προηγούμενης σχολικής χρονιάς, γιατί, μεταθέσεις, αποσπάσεις, τοποθετήσεις, υπεραριθμίες, αναπληρώσεις και διορισμοί ξεκινούν από τον Δεκέμβριο με αιτήσεις μεταθέσεων και τελειώνει ολοκληρωτικά ο κύκλος τον επόμενο Δεκέμβριο. Μερικές φορές τον ξεπερνούσε κιόλας.

Στην εποχή της ηλεκτρονικοποίησης, ο παραπάνω κύκλος στην Ελλάδα της Ε.Ε. διαρκεί όλο το χρόνο με χαμένες εργατοώρες. 

Τεχνηέντως, πάντα στο παραπέντε, οι αποσπάσεις και οι υπηρεσιακές μεταβολές. Ήταν βούτυρο στο ψωμί του πελατειακού συστήματος, της πολιτικο-συνδικαλιστικο-διοικητικής ελίτ των προνομίων. Χαμένοι, μαθητές, γονείς, σχολείο, φτωχογειτονιές, εξαθλιωμένες κοινωνικές ομάδες και η αξιοπιστία του συνδικαλιστικού κινήματος. Γενικώς το δημόσιο αγαθό, η εκπαίδευση. Ωφελημένη η πελατειακή πλεκτάνη, κατά καιρούς τα μέγιστα, η ίδια που κόπτεται για το καλό της εκπαίδευσης, το φροντιστήριο και φυσικά η εκπαιδευτική παραοικονομία.

Παρατηρείται για δεκαετίες το φαινόμενο του κορεσμού διδακτικών ωρών σε διάφορες περιοχές και το αντίστροφο σε άγονες, απομακρυσμένες, γενικώς «μη ευνοούμενες» του συστήματος. Το ίδιο και με τις αποσπάσεις εκπαιδευτικών σε διοικητικές θέσεις και σε λοιπές υπηρεσίες. Οι εκπαιδευτικοί έχουν διοριστεί για την εκπαίδευση και όχι να προσφέρουν διοικητικές υπηρεσίες. Υπάρχει η λύση της μετάταξης, όταν οι δυσκολίες της τάξης δεν ξεπερνιούνται, αποδεσμεύοντας τις θέσεις τους στα σχολεία. Ο εξορθολογισμός της διοίκησης με τις πραγματικές ανάγκες, είναι μία ακόμη προεκλογική αερολογία, μαζί με τόσες άλλες, που έχουν ακουστεί κατά καιρούς.

Το πρώτο χτύπημα του κουδουνιού βρήκε και θα συνεχιστεί, όπως δημοσιοποιήθηκε, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Ιούνη του 2012, ότι, το 13,1% των μαθητών στην Ελλάδα εγκαταλείπει το σχολείο – μαθητική «διαρροή», πριν ολοκληρώσει τις σπουδές του. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο αντίστοιχος μέσος όρος είναι 13,5%. Τα στοιχεία άλλης έρευνας (Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ ), σοκάρουν και αποκαλύπτουν το βάρβαρο πρόσωπο της εκπαιδευτικής πολιτικής των κυβερνήσεων. Περίπου, 38.000 μαθητές κάθε χρόνο εγκαταλείπουν τα θρανία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Σε άλλη έκθεση της UNICEF σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών σε ό,τι αφορά τη συσχέτιση της σχολικής διαρροής και παιδικής εργασίας, παρατηρείται ότι 70% των μαθητών, που διακόπτουν το σχολείο εισέρχονται στην αγορά εργασίας, ο Συνήγορος του Παιδιού, υπολογίζει, ότι στην πραγματικότητα οι ανήλικοι εργαζόμενοι στην Ελλάδα ξεπερνούν τις 100.000.

Το πρώτο χτύπημα του κουδουνιού βρίσκει 130.000 παιδιά με προβλήματα αναπηρίας ή μαθησιακά, που δε θα βρουν θέση σε ειδικό σχολείο, αλλά και τα Τσιγγανόπουλα που δεν πηγαίνουν καθόλου ή εγκαταλείπουν πρόωρα το υποχρεωτικό σχολείο σε ποσοστό 30%.

Η εγκατάλειψη του σχολείου δημιουργεί ανισότητα, φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό, χωρίζοντας την κοινωνία σε τάξεις. Το πρόβλημα θα διευρυνθεί, λόγω της κοινωνικής και οικονομικής εξαθλίωσης.

Βρίσκει χιλιάδες μαθητές να μεταφέρονται ανά την Ελλάδα με αστικά λεωφορεία μαζί με επιβάτες – πολίτες, δίχως την προβλεπόμενη ασφάλεια. Αντίθετα, σε μετακινήσεις εκδρομών εφαρμόζεται αυστηρότατα η νομοθεσία για την ασφάλεια των μαθητών. Δύο μέτρα με διαφορετικά σταθμά, γιατί τα συμφέροντα έτσι υπαγορεύουν.

Βρίσκει ένα εξετασιοκεντρικό εκπαιδευτικό παπαγαλιστικό σύστημα εκπαίδευσης, που ανοιγοκλείνει τον διακόπτη δυσκολίας των πανελλαδικών εξετάσεων και δημιουργεί ελεγχόμενα αποτελέσματα αριστούχων, μετρίων, κάτω από τη βάση, κ.λ. Ελέγχει όλη την εκπαιδευτική διαδικασία σε όλες τις βαθμίδες, γιατί προσαρμόζει την εκπαίδευση εκβιαστικά σε εξάσκηση γνώσεων για εξετάσεις, αποδυναμώνοντας τις ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες, που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν οικονομικά, την προετοιμασία της κούρσας των πανελλαδικών εξετάσεων. Άρα αποκλείονται από πριν, ή εισάγονται σε υποδεέστερες πανεπιστημιακές σχολές, ή σε σχολές, που δεν επιθυμούν.

Βρίσκει γονείς που δεν εργάζονται και δεν μπορούν να αγοράσουν τα βασικά σχολικά για τα παιδιά τους. Μαθητές που ζουν από συσσίτια. Μαθητές που πέρασαν σε πανεπιστημιακές σχολές και δεν μπορούν να τις παρακολουθήσουν (δικαίωμα στη μόρφωση), γιατί κυβερνώντες και τοκογλύφοι χρεοκόπησαν τη χώρα και οι γονείς αδυνατούν να σπουδάσουν τα παιδιά τους.

Βρίσκει σχολεία με μειωμένα κονδύλια των σχολικών τους επιτροπών, που θα προκαλέσουν προβλήματα στη λειτουργία τους. Για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών των σχολείων έχει δοθεί φέτος μόνον η πρώτη δόση, η οποία διαμορφώνεται στο ύψος των περίπου 20 εκατ. ευρώ για όλη τη χώρα. Πέρυσι τέτοια εποχή διδόταν η τρίτη δόση από τα συνολικά 100 εκατ. ευρώ που είχαν διατεθεί μέσα στον χρόνο για το σκοπό αυτό, ενώ φέτος δεν καταβλήθηκε, ούτε η δεύτερη δόση. Η αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, στα πλαίσια των επιταγών του μνημονίου, θα επιβαρύνει επιπλέον οικονομικά την σχολική κοινότητα. Η φετινή χρονιά 2012-2013 ξεκινά με τις χειρότερες προϋποθέσεις.

Βρίσκει εκπαιδευτικούς αναστατωμένους με μισθούς των 650 ευρώ, με κλεμμένα τα ασφαλιστικά τους ταμεία, που καλύπτουν διδακτικά κενά μακριά από το σπίτι τους. Βρίσκει την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και του έργου τους να προαναγγέλλεται ως μπαμπούλας, αντί υποστηρικτικά. Έτοιμοι να φορτώσουν για άλλη μία φορά τις μεγάλες και διαχρονικές τους ευθύνες, για την υποβάθμιση της παιδείας στις πλάτες των εκπαιδευτικών τους οποίους απαξιώνουν «εντέχνως» και συστηματικά εδώ και χρόνια.

Βρίσκει «ερείπια» τα περισσότερα από τα μισά σχολεία της χώρας. Μπαίνουν ερωτηματικά για την ασφάλειά τους, γιατί στην πλειοψηφία τους – περισσότερα από τα μισά σχολεία της χώρας είναι ηλικίας από 30 έως 50 ετών, σύμφωνα με όσα αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Εργαζομένων του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων (Ο.Σ.Κ.). «Χρειάζονται άμεσα κατασκευαστικές βελτιώσεις και ενισχύσεις και αντικατάσταση σε βάθος 5ετίας με την κατασκευή νέων, σύγχρονων και ασφαλών σχολείων» επισημαίνεται στην ανακοίνωση. Το 25ο/ο των 24.000 κτιρίων (ή 14.000 σχολικών μονάδων) είναι κατασκευασμένα προ του 1959, δηλαδή όταν δεν υπήρχε Αντισεισμικός κανονισμός.

Βρίσκει την κοινωνία να οργανώνει «κοινωνικά» φροντιστήρια για μαθητές σ΄αυτή την περίοδο της κρίσης. Προσπάθεια θετική με συνεργατικά χαρακτηριστικά, εκπαιδευτικών, Τοπικής Αυτοδιοίκησης, συλλόγων Φροντιστών, Αρχιεπισκοπής, κ.λ. Μία προσπάθεια που ξεκίνησε πέρυσι με αρκετές εμπειρίες, αλλά και προβλήματα συνεργασιών, γραφειοκρατικών εμποδίων, αλλά και «ξυπηρετήσεων».

Βρίσκει την PIZA (τον υπερεθνικό επιθεωρητή του ΟΟΣΑ), που θα αξιολογήσει φέτος – ανά τριετία τους μαθητές. Οι περικοπές μισθών, οι υποχρηματοδοτήσεις, η μαθητική διαρροή, η σχολική αποτυχία, η μεγάλη κοινωνική ανισότητα, η ανεργία, η εξαθλίωση, τα συσσίτια, η απουσία επιμόρφωσης, κ.λ. δεν θα μετρήσουν στην αξιολόγηση.

Βρίσκει μαθητές, εκπαιδευτικούς, γονείς με το ελληνικό φιλότιμο να αγωνίζονται, με διεθνείς διακρίσεις μαθητών, εκεί που οι τρόικες εσωτερικές και εξωτερικές εξαθλιώνουν, διαχωρίζουν το λαό με βάρβαρα, άδικα, μονόπλευρα μέτρα.

Οι αρμόδιοι, ακούνε, όταν επενδύουν στο μέλλον, στις νέες γενιές, στην Παιδεία. Τα σχολεία, όπως είναι γνωστό είναι χώροι, που οι νέοι άνθρωποι αποκτούν γνώση, δεξιότητες και σε μεγαλύτερες ηλικίες καθορίζεται το επαγγελματικό μέλλον και τέλος διαμορφώνουν την προσωπικότητά τους. Κράτη, που αερολογούν προεκλογικά, που αυτοσχεδιάζουν, που προγραμματίζουν για το θεαθήναι, που περικόπτουν βασικές δαπάνες στην εκπαίδευση, που περιμένουν τα πάντα από το ελληνικό φιλότιμο είναι καταδικασμένες μορφωτικά, πολιτισμικά, θεσμικά, κ.λ. το μόνο που κάνουν ενισχύουν τις ανισότητες και καταδικάζουν την νεολαία, τους αυριανούς πολίτες της χώρας.

Οι αυριανοί πολίτες πρέπει να έχουν τα εφόδια, να δημιουργήσουν αρτιότερη και δικαιότερη κοινωνία. Αυτό δεν θα συμβεί, αν δεν είμαστε συνεπείς απέναντί τους.

ΚΑΡΑΝΑΣΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ– gkaranasios24@gmail.com  

ΠΗΓΗ